Pretekstem do majowego spotkania Klubu Informatyka Oddziału Mazowieckiego PTI, które odbyło się 12 maja 2015 r. ponownie w gościnnej sali Wydziału MiNI Politechniki Warszawskiej była tym razem książka dotycząca nie tyle informatyki, co osób uprawiających zawód informatyka.
Uczestnicy spotkania mieli okazję zapoznać się z tezami książki „Informatycy” napisanej przez Katarzynę Łubieńską i Jacka Woźniaka oraz podyskutować o tych tezach z autorami. Dyskusję moderowała nasza koleżanka Małgorzata Kalinowska-Iszkowska.
Główne problemy podnoszone w książce można zawrzeć w kwestiach: jak kierować zespołami informatyków; jak wygląda portret psychologiczny typowego informatyka; czym jest profesja informatyka i czym różni się od innych zawodów.
Autorzy książki – na podstawie własnych badań, literatury przedmiotu i publikowanych analiz naukowych – postawili tezę, że większość informatyków wykazuje cechy autystyczne.
Objawia się to ograniczeniem umiejętności społecznych. Informatycy są typami inteligentnych samotników, którzy niechętnie pracują w zespołach, natomiast z dużym zainteresowaniem oddają się problemom, które przykuły ich uwagę – niezależnie od tego, jak bardzo są one istotne dla całości prac, w których uczestniczą. Od typów autystycznych różnią się przede wszystkim tym, że zazwyczaj nie cierpią na zaburzenia mowy. Ten łagodny typ autyzmu nosi nawet swoją naukową nazwę (zespół Aspergera).
Taki portret psychologiczny pasuje zresztą także do innych osób z wykształceniem ścisłym (matematyków, fizyków, elektroników itd.). Zjawisko staje się teraz dość powszechne, ponieważ specyficzny profil psychologiczny wykazywały nie tylko najwieksze sławy informatyki i matematyki, jak Alan Turing czy John Nash. Profil ten pasuje także do szerokich grup twórców (deweloperów), nazwijmy to: „średniego szczebla”.
Problem kierowania zespołami informatyków jest o tyle ważny, że brak wiedzy na ten temat prowadzić może do opóźnień, a nawet katastrof wielu projektów informatycznych. Może być też przyczyną utraty zdrowia, a nawet życia w profesji informatycznej. Od przepracowania organizmu, przedwczesnego wypalenia zawodowego po na szczęście sporadyczne samobójstwa (dużo w Indiach, w Polsce relatywnie niewiele).
Dodatkowym tematem majowego spotkania był profesjonalizm w zawodzie informatyka.
Brak jasnych kryteriów i wymagań przy tworzeniu systemów informatycznych w odniesieniu do ich twórców odbija się negatywnie nie tylko na produktach (ostatnie głośne wpadki), ale i na całym środowisku i branży. Dlatego też dyskutowano wagę dyplomów i certyfikatów w sytuacji, gdy każdy może sam siebie nazwać informatykiem.
Ciekawym przykładem jest europejski certyfikat EUCIP, łączący w sobie zarówno wykształcenie jak i zdobyte certyfikaty oraz praktykę zawodową. W konkluzji stwierdzono, że to otoczenie informatyków (odbiorcy, użytkownicy, społeczeństwo) powinno być zainteresowane sprecyzowaniem jasnych kryteriów oceny wobec zawodu informatyka ze względu na szeroko pojęte bezpieczeństwo nie tylko systemów, ale i ludzi. Hakerzy zatrudniani przez służby, przypadek Snowdena czy Wikileaks, dają do myślenia. Walka czy wręcz wojna przenosi się do cyberprzestrzeni.
Na sali dyskutanci (w większośc praktykujący informatycy) byli podzieleni. Jedni uważali, iż należy wykazyważ dużą tolerancję dla stylu pracy informatyków, pozwalając im przyjeżdżać do pracy na Harleyach trochę przed północą, bo najważniejsze, żeby „robota była zrobiona”. Inni zastanawiali się czy przerosty indywidualizmu cyber-geeków nie zagrażają bezpieczeństwu organizacji, w której są zatrudniani, a nawet szerzej – jej klientów. W pewnym sensie kompromisową formułę zaproponował kolega Kajetan Wojsyk, który porównał kierowanie zespołami informatycznymi do zarządzania kotami.
Uczestnicy spotkania mogli ocenić samych siebie w 50-punktowej ankiecie, której wyniki dawały pewne wyobrażenie o tym, jak bardzo autystycznie jest się nastawionym do świata. Ankietę będzie mógł otrzymać każdy, kto się pojawi na czerwcowym pikniku RBD 2015.
Sprawozdanie wideo z majowego Klubu Informatyka można oglądać w kanale PTI w YT: http://bit.ly/PTI2015behawioryzmIT
O Autorach
Katarzyna Łubieńska – z zawodu informatyk (MIMUW). Ukończyła także studia MBA oraz liczne kursy zawodowe i studia podyplomowe z zakresu informatyki na PJWSTK. W czasie swej kariery zawodowej była członkiem zespołu (programistą i analitykiem), kierownikiem projektu, dyrektorem informatyki i członkiem zarządu. Pracowała w IMM, w fabrykach, firmach informatycznych i firmach usług finansowych. Działała w zespołach informatycznych w USA i Indiach.
Jacek Woźniak – studiował matematykę teoretyczną i socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie profesor zarządzania w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie. W latach 1990–2005 był trenerem, projektantem szkoleń i dyrektorem firmy szkoleniowej zajmującej się szkoleniami w umiejętnościach negocjacji i współpracy w zespołach. Pracował jako konsultant w Europie Wschodniej dla wielu organizacji międzynarodowych. Autor siedmiu książek z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi oraz ponad 100 prac naukowych.
O książce:
Katarzyna Łubieńska, Jacek Woźniak, Informatycy, Wydawnictwo Sedno, grudzień 2014, stron: 292, cena ok. 40 zł.
____________
Klub był filmowany. Poniżej obszerne wideosprawozdanie
Autorzy omawiają tezy swojej książki. Czas trwania 45:35
Głosy publiczności. Czas trwania 51:10