Ponad 40 osób uczestniczyło w Klubie Informatyka, który odbył się 21 lutego w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Warszawie przy Kawęczyńskiej (magiczna Szmulowizna). Tym razem z wielu punktów widzenia omawiano zawiłości patentowania oprogramowania. Słuchacze otrzymali solidną dawkę informacji bardzo przydatnych w zmieniającej się sytuacji prawnej w tej dziedzinie. Tym razem Klub był chyba rekordowy pod względem czasu trwania. Zakończył się dopiero w trzy godziny od rozpoczęcia.
Na początku spotkania uczestnicy mogli wysłuchać prelekcji trzech zaproszonych gości. W kolejności wystąpień byli to: Jerzy Domżał (naukowiec AGH, wynalazca), Arkadiusz Kwapisz (ekspert UPRP), Marek Bury (europejski i polski rzecznik patentowy). Pierwszy prezentujący omówił swoje perypetie z UPRP na temat patentowania oprogramowania telekomunikacyjnego, które stworzył. Drugi przedstawił możliwości patentowania programów ściśle związanych ze sprzętem (CNC). Trzeci prezentujący nakreślił współzależności między patentami krajowymi i europejskimi. Przytoczył także nieco statystyk.
Paneliści i zarazem prelegenci, od lewej: Arkadiusz Kwapisz, Jerzy Domżał, Marek Bury.
Na wstępie dyskusji obszerniejsze komentarze, a właściwie oświadczenia wygłosili: Włodzimierz Marciński (informatyk, następnie m.in. dyrektor, podsekretarz stanu i ekspert ds teleinformatyki w wielu polskich ministerstwach, a także Radzie Europy) oraz Józef Halbersztadt (ekspert patentowy zdecydowanie przeciwny patentowaniu oprogramowania, znany z niedawnych publikacji prasowych na ten temat).
Włodzimierz Marciński opowiedział historię swoich działań jako ekspert Rady Europy, kiedy to forsował argumenty zgodne z ówczesnymi uchwałami PTI, zdecydowanie przeciwne patentowaniu oprogramowania. Przyznał też, że z obecną wiedzą inaczej podchodziłby do kwestii patentów oprogramowania. Zresztą i w roku 2004 próbował raczej zmienić projekty powstającej ustawy, niż je odrzucać. Wtedy jednak udało się osiągnąć tylko to drugie.
Podejście Józefa Halbersztadta było dość pryncypialne. Przyznał, że co prawda patentowanie oprogramowania zdarza się w Polsce od dość dawna, to jednak wszelkie takie patenty ograniczają swobodę przepływu myśli i podwyższają koszty działania wielu polskich przedsiębiorstw.
Potem pytania zadawali kol. kol. Jarosław Deminet, Bolesław Szomański, Tomasz Kulisiewicz, Wacław Iszkowski (założyciel i wieloletni prezes zaprzyjaźnionej izby gospodarczej – PIIiT) i inni. Sesję moderował Andrzej Dyżewski.
Sesja pytań i odpowiedzi: komentuje Józef Halbersztadt.
Dyskusja trwała ponad godzinę. Dominowały pytania i komentarze z sali. Jednocześnie do każdego z poruszonych wątków mogli się zawsze odnieść wszyscy prelegenci. O ile tylko chcieli z tego prawa skorzystać. Oto główne tematy, które poruszano zarówno podczas prelekcji, jak i w samej dyskusji:
- Jaka jest hierarchia europejskich i krajowych przepisów patentowych.
- Ile kosztuje patentowanie oprogramowania?
- Jak bardzo patentowanie podnosi koszty wynalazków?
- Jaki jest średni czas ochrony patentowej?
- Jak wygląda podejście do patentowania w zależności od wielkości firm patentujących
- największych koncernów,
- średnich przedsiębiorstw,
- jaka jest w tym względzie sytuacja startupów?
- Patentowanie softu a sprawa polska.
- Przypadki szczegółowe:
- patentowanie oprogramowania w obrabiarkach sterowanych numerycznie,
- patentowanie algorytmów transmisji sygnałów przez rutery,
- patentowanie aplikacji wspomagającej prace biura turystycznego,
- Red Hat który patentuje oprogramowanie Open Source w celu zapewnienia spójności polityki licencyjnej,
- Github a kwestia utrzymania tajemnicy przemysłowej w okresie przed opatentowaniem nowego produktu.
Kwestie patentowania oprogramowania są w sposób zróżnicowany traktowane przez różne państwa. Tworzone lokalne prawo ma na celu ochronę dorobku rodzimego przemysłu informatycznego i stworzenie mu lepszych warunków rozwoju. Lobbing w imię rozwoju występuje jednak pod bardzo różnymi postaciami. Nawet w jednym kraju.
Sesja, poza kontynuacją wieloletnich sporów, stanowiła też okazję do szerzenia wiedzy i edukacji o prawie patentowym w informatyce i jej obrocie gospodarczym. Generalnie wszyscy dyskutujący pragnęli przekonać innych, że ich poglądy mają na celu dobro polskich przedsiębiorstw. Niemniej środki proponowane dla realizacji tej idei były bardzo zróżnicowane. (d)
Zobacz także:
___________
Klub był niemal w całości filmowany. Poniżej odsyłacze do wykładów i dyskusji:
Prezentacje Gości: Jerzy Domżał (od 2:35), Arkadiusz Kwapisz (20:25), Marek Bury (49:09).
Obszerne nagranie z dyskusji, z udziałem wykładowców w roli panelistów. Czas 1:07:35.